Credit: Rob Buitink

3 april 2024

Promotie Anne de Leeuw ‘Decodering van het zware hart: moleculaire inzichten in hypertrofische cardiomyopathie’

Terug naar nieuws

Op 28 maart heeft Anne de Leeuw met succes haar proefschrift ‘Decodering van het zware hart: moleculaire inzichten in hypertrofische cardiomyopathie’ verdedigd. Tijdens haar PhD werkte ze in het lab van Eva van Rooij en onderzocht ze genen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van hypertrofische cardiomyopathie, een veelvoorkomende hartaandoening. De Leeuw deed voorspellingen over welke genen betrokken zijn bij het ontstaan van de ziekte. De resultaten van het project kunnen helpen meer inzicht te krijgen in de moleculaire mechanismen van hypertrofische cardiomyopathie, wat gebruikt kan worden om de behandeling te verbeteren.

Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) is een complexe aandoening die de hartspier aantast. De aandoening kan veroorzaakt worden door een enkele mutatieEen fout in het DNA. Mutaties kunnen onder andere ontstaan als het DNA verkeerd gekopieerd wordt of door invloeden van buitenaf. Tumorcellen bevatten bijvoorbeeld vaak mutaties die voordelig zijn voor hun groei. en is de meest voorkomende genetische hartziekte, die ongeveer 1 op de 500 tot 1 op de 200 mensen in de westerse wereld treft. Veel van deze mensen zullen geen symptomen van de aandoening ontwikkelen. Sommige patiënten ontwikkelen echter zeer ernstige symptomen, waarvoor zelfs een harttransplantatie nodig kan zijn. Ondanks het veel voorkomen van de ziekte is er nog steeds weinig kennis over hoe de ziekte begint en verloopt, en wat de precieze genetische oorzaak is voor de ontwikkeling van symptomen.

Patiënten met een zwaar hart

De aandoening wordt voornamelijk gekenmerkt door de verdikking van de hartspier, een proces dat ook wel remodellering wordt genoemd. Hierdoor hebben patiënten een zwaar hart. De verdikking van het hart gebeurt meestal door vergroting van de hartcellen die zich tussen de twee hartkamers bevinden, in een gebied dat het septum wordt genoemd. Tijdens haar PhD gebruikte De Leeuw menselijke hartspiercellen om te onderzoeken welke genen betrokken zijn bij de remodellering van de cellen. Ze gebruikte de hartspiercellen om het verschil tussen gezonde en zieke cellen te bestuderen en kon een gemeenschappelijk eiwit identificeren dat aanwezig was in zieke cellen. Hierdoor kon ze voorspellingen doen over welke genen betrokken waren bij de remodellering van de cellen.

Sommige hartcellen zijn gevoeliger voor verdikking

De Leeuw onderzocht vervolgens waarom de verdikking vaker voorkomt in het septum dan in andere delen van het hart. Ze gebruikte Tomo-sequencing, een techniek waarmee ze de genexpressieDe activiteit van een gen of genen. De combinatie van actieve genen in een cel bepaalt onder andere de functie, vorm en grootte van de cel. van de septumcellen kon bestuderen. Hiermee slaagde ze erin een eiwit te identificeren dat het begin van het remodelleringsproces beïnvloedde. De geïdentificeerde eiwitmarkers voor zieke cellen en de voorspelling van de genen betrokken bij de verdikking van hartspiercellen kunnen worden gebruikt om de moleculaire mechanismen achter de ontwikkeling van HCM te ontdekken. De resultaten van het project van De Leeuw kunnen uiteindelijk helpen om betere behandelingen voor patiënten met HCM te ontwikkelen.

Foto van Anne de Leeuw
Anne de Leeuw